SLIMME MOBILITEIT

Minder files, minder uitstoot en minder on­gevallen. De richting waarin onze mobiliteit moet evolueren is duidelijk. Maar op een moment waarop onze wereldbevolking ex­plodeert en een eigen wagen veel toegan­kelijker wordt, is dat geen evidente route.

Autoconstructeurs, technologiegiganten en creatieve ondernemingen zoals Uber zien allemaal brood in de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s en investeren volop in onderzoek. Die zullen niet alleen minder verbruiken en veiliger door het verkeer be­wegen, ze lijken ook voorbestemd als pay-per-use deelwagens. En daar zit natuurlijk de grootste mobiliteitswinst.

Imec is als onderzoekshub bijzonder goed geplaatst om de evoluties in zelfrijdende auto’s correct in te schatten. We werken er ook actief aan mee door specifieke chips te ontwikkelen die autonoom rijden mee mo­gelijk maken.

Slimme auto’s kunnen vandaag bijvoorbeeld al erg goed obstakels detecteren. Maar vóór zelfrijdende auto’s de weg op gaan, moeten ze in staat zijn om verkeerssitua­ties correct in te schatten. Ze moeten bv. objecten, voetgangers, fietsers, enz. kunnen identificeren zodat een wagen weet of het gaat om een voetganger, een ander voer­tuig, een verkeersbord. Die identificatie en de daaropvolgende interpretatie (moet ik uitwijken, stoppen, instructies opvolgen, …) zijn cruciaal om slimme beslissingen toe te laten. En ze moeten dit ook nog kunnen bij slecht weer (in de mist, bij sneeuw en in het donker). Imec ontwikkelt daarvoor een brede waaier aan technologieën. Slim­me sensorsystemen (op basis van radar- en lidartechnologie) worden dankzij chiptech­nologie kleiner, goedkoper en accurater maken, zodat zij als standaardtechnologie in elk voertuig kunnen worden ingezet. Ook werkt imec aan datafusietechnologie en software voor automatische objectherken­ning.

Maar er is meer natuurlijk: actieve commu­nicatie met andere auto’s bijvoorbeeld. En al die data van verschillende sensoren, ca­mera’s en radars moet samen én in real time verwerkt worden. Rekening houdend met privacy en security bovendien, want nie­mand wil dat gegevens over zijn rijgedrag in verkeerde handen vallen of dat hackers de controle van de wagen overnemen.

Bij imec gaat vandaag daarom veel aandacht naar zogenoemde Linked Connections. Die technologie moet transportdata openstel­len in een gestandaardiseerd formaat zodat bouwers van toepassingen er gemakkelijker mee aan de slag kunnen. Zo kan een auto­constructeur genieten van de input van een gps-fabrikant.

79 GHz automotive radar

Ook al is het op een stad met volledig au­tonome auto’s nog even wachten, feit is dat onze auto’s nu al steeds slimmer worden. Ze kunnen al beter parkeren dan wijzelf, hou­den onze snelheid én die van onze voor-en achterliggers in de gaten, sturen mee om ons op het juiste baanvak te houden, … Maar het monitoren van de omgeving is nog maar het begin. Écht slimme wagens houden ook hun bestuurders in de gaten. En daar zit nog veel meer veiligheidswinst.

Imec ontwikkelt o.a. de technologie voor een slimme autostoel. Die is in staat om fysieke eigenschappen van de bestuurder zoals de ademhaling, het hartritme en de elektrische hartactiviteit te meten en te in­terpreteren. Zo weet je wagen straks of je boos of opgejaagd bent, in paniek of slape­rig, en kan hij daarop reageren. Zo zal je auto vanzelf stoppen aan de kant van de weg en zijn waarschuwingslichten inschakelen als de bestuurder niet meer reageert omdat die in slaap gevallen is, of een hartinfarct gekre­gen heeft.

Slimme autostoel 

Uiteraard moet je daarvoor geen elektrodes aansluiten op je borst of hoofd: alle nodige sensoren zitten ingewerkt in de stoel en de bekleding van de wagen, en monitoren alles onzichtbaar. Die informatie is trouwens niet alleen in de auto bruikbaar. Beeld je maar eens in dat je huisarts met jouw toelating inzicht krijgt in jouw gemeten fysiologische conditie over zo’n lange tijdspanne. Dat is cruciaal om correcter diagnoses te stellen en accuratere therapieën voor te schrijven. Je auto als wearable, eigenlijk.

Mobiliteit speelt zich niet alleen af op au­tosnelwegen met meerdere baanvakken natuurlijk. Integendeel: in de stad zijn de uitdagingen op vlak van files, veiligheid en parkeerdruk natuurlijk nog veel groter. Ook daar spelen onderzoekers van imec een be­langrijke rol.

Zo werken we in onze slimme zone in Ant­werpen aan oversteekplaatsen die rekening houden met de reële context. Steekt een klasje van twintig kinderen over, of moet een oud dametje naar de overkant? Dan blijft het licht vanzelf wat langer op groen staan. Ook voor fietsers maken we het le­ven eenvoudiger en veiliger met een app die de best mogelijke route berekent, reke­ning houdend met fietspaden, wegenwer­ken en luchtkwaliteit. Essentieel om veiliger en gezonder op het werk aan te komen. Om precies te weten hoe het zit met die lucht­kwaliteit, circuleren vandaag verschillende bpost-busjes door de stad met meetappa­ratuur op het dak.

Een ander interessant project heeft te ma­ken met postpakketjes. Nu we allemaal mas­saal online winkelen, rijden onze straten vol bestelbusjes. Die kunnen uiteraard nergens parkeren. Met slimme verdwijnpalen kan een stad echter heel wat ellende besparen. Die paaltjes komen vanzelf recht als er geen auto op die plaats geparkeerd is, en als de algoritmes hem vertellen dat er die dag veel busjes naar die wijk komen. Rijdt zo’n busje de straat in? De krijgt dan chauffeur een no­tificatie over zijn tijdelijke parkeerplaats, en verdwijnt het paaltje vanzelf.